بررسی اثر مصرف مکمل های آلی عناصر روی و منگنز بر عملکرد، ساختار میکروسکوپی پوسته تخم مرغ و مورفولوژی رحم مرغان تخم گذار

تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر استفاده از سطوح مختلف مکمل های آلی روی و منگنز بر عملکرد، پاسخ ایمنی، ساختار میکروسکوپی پوسته تخم مرغ و مورفولوژی رحم مرغان تخم گذار به انجام رسیده است. بدین منظور از سه سطح صفر، 40 و 80 میلیگرم بر کیلوگرم مکمل روی-متیونین و سه سطح صفر، 50 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم مکمل منگنز-متیونین در قالب یک آزمایش فاکتوریل 3×3 استفاده شد. تعداد 180 مرغ تخم گذار سویه lsl-brown (در 5 تکرار با 4 مرغ به ازای هر تکرار) به مدت 70 روز با تیمارهای آزمایش مورد تغذیه قرار گرفتند. جیره ها از لحاظ میزان انرژی قابل سوخت و ساز، پروتئین خام و سایر مواد مغذی مشابه بودند. در طول دوره 70 روزه آزمایش، مولفه های عملکردی شامل میزان خوراک مصرفی، درصد تولید، بازده تولید تخم مرغ و ضریب تبدیل غذا به صورت دو دوره 35 روزه مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین در آخرین روز آزمایش، یک پرنده از هر قفس به منظور بررسی مورفولوژی بافت رحم کشتار شد. پاسخ تولید آنتی بادی در برابر آنتی ژن ویروس بیماری نیوکاسل اندازه گیری شد. بعلاوه نمونه پوسته تخم مرغ‎های جمع آوری شده در پایان دوره به وسیله الکترومیکروسکوپ با هدف بررسی ساختار میکروسکوپی، تصویربرداری شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که افزایش سطح روی آلی در جیره تمایل (08/0=p) به افزایش درصد تولید تخم مرغ در میان دوره و افزایش معنی دار (001/0>p) آن در پایان دوره داشت. با این وجود، افزایش سطح منگنز آلی در جیره منجر به کاهش معنی دار (01/0>p) درصد تولید در میان دوره شد. علاوه براین، با افزایش سطح روی آلی و منگنز در جیره به ترتیب بازده تولید تخم مرغ به طور چشمگیری افزایش (001/0>p) و کاهش (01/0>p) یافت. همچنین درصد تولید و بازده تولید تخم مرغ به طور معنی داری (01/0>p) تحت تاثیر ترکیب منگنز و روی آلی قرار گرفت. علاوه براین، خوراک مصرفی به طور معنی داری (01/0>p) با افزایش سطح منگنز در جیره کاهش یافت. همچنین با افزایش سطح روی آلی در جیره میزان خوراک مصرفی به طور معنی داری (01/0>p) تحت تاثیر ترکیب منگنز و روی آلی در جیره قرار گرفت. همچنین بهترین ضریب تبدیل غذایی متعلق به مصرف سطح mg/kg 40 مکمل روی همراه با mg/kg 50 مکمل منگنز در میان دوره است. علاوه براین، افزودن روی و منگنز آلی در جیره، شمارش گلبول های سفید خون را به طور معنی داری تحت تاثیر افزودن منگنز و روی آلی چه به صورت تکی و چه به صورت ترکیبی قرار نگرفت. تیتر آنتی بادی علیه ویروس نیوکاسل 14روز پس از القای واکسن به طور چشمگیری (001/0>p) تحت تأثیر افزودن منگنز و ترکیب منگنز و روی آلی در جیره قرار گرفت. روی-متیونین به طور معنی داری بر درصد خاکستر، کلسیم و فسفر پوسته تأثیر گذار بود که به خصوص این تأثیر در مورد درصد کلسیم قابل توجه بود (001/0>p). بیشترین درصد خاکستر و فسفر پوسته در هنگام مصرف mg/kg 80 مکمل روی و همچنین بیشترین درصد کلسیم در زمان استفاده از سطوح بالای هر دو مکمل به طور همزمان مشاهده گردید. بررسی پوسته های تخم مرغ با الکترومیکروسکوپ نشان داد که استفاده همزمان روی-متیونین و منگنز-متیونین می تواند اثر مثبتی بر ساختار بلورهای کلسیت گذاشته و شکل گیری این ستون های کلسیمی و نظم آن ها را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد. هم چنین مشاهده گردید که مکمل آلی روی تأثیری بر افزایش شمار سلول های مجاری ترشحی بافت رحم داشته (05/0>p) و در بررسی اثرات متقابل نیز بیشترین تعداد سلول ترشحی در تیمارهای شامل سطح mg/kg 40 مکمل روی همراه با سطوح دوم و سوم مکمل منگنز و هم چنین تیمار حاوی سطح mg/kg 80 مکمل روی در هنگام عدم حضور مکمل منگنز مشاهده شد.